یکی از حوزه هایی که به تندی متوجه قابلیت های شگفت انگیز اینترنت و تکنولوژی های هوش مصنوعی در بهبود وضعیت شهرها شد، حوزه مدیریت شهری بود. با این مقدمه، مفهوم «شهر هوشمند» به ادبیات مطالعات شهری افزوده شده و به تندی در حوزه های مختلف دانشگاهی در رشته های اقتصاد، جغرافیا، جامعه شناسی، شهرسازی و . . . با این کلید واژه پژوهش های مهمی آغاز شد. به طوری که امروز بخش قابل توجهی از سلسله مطالعات حوزه شهرسازی در نهادهای آکادمیک تحت همین عنوان صورت می گیرد.
شهرها بر اساس سرشت خود با چالش‌های پیچیده و در هم تنیده ای روبرویند که تنها از راه یک سامانه حرفه ای و هوشمند قابل حل است. افزایش جمعیت منجر به شرایط انباشتگی در جوامع مدرن و شهرهای بزرگ گردیده و نهایتا منجر به برهم خوردن تعادل گردیده است. از همین رو اداره شهرهای بزرگ در روزگار فعلی و با شرایط گذشته امری نزدیک به محال است فلذا ضرورت ایجاد شهر هوشمند برای کاستن از بی نظمی های اجتماعی، ترافیک های سنگین و مباحث زیست محیطی لازم می نماید. اما متاسفانه در کشور ما الگوی شهر هوشمند که بنا به ضرورت نیاز به سازگاری با محیط جغرافیایی و اجتماعی دارد، تا این لحظه بومی سازی نشده و کلانشهر تبریز نیز به طبع سایر کلانشهرها از این کاستی رنج می برد. پژوهش شهر هوشمند در ایران عمدتا از الگوی پژوهش شهرهای هوشمند برتر دنیا پیروی می کند. این نقطه آغاز خوبی است اما شوربختانه اکثر پژوهش ها در همینجا توقف می کنند. مشکل دوم در این رابطه عدم هماهنگی و ارتباط بین نهادهای آکادمیک و مدیریت شهری است و از همین باب عمده طرح های ارائه شده در این رابطه در حد تئوری های نظری باقی مانده است. مشکل اساسی بعدی در این رابطه افسانه گونه بودن این تئوری است. برخی واژه ها خود به خود «بار معنایی دارند». استفاده از واژه های جدید و لوکسی مانند شهر هوشمند می تواند به افراد حسی از برتری و بروز بودن بدهد لذا مسئولان ما خصوصا در حوزه مدیریت شهری در طول همه این سال ها علاقه وافری برای استفاده از این کلیدواژه داشته اند ولی معضلات ترافیکی، زیست محیطی، خدمات شهری، همچنان به لحاظ زیرساخت ها و کاربست های شهر هوشمند با مشکلات بزرگی دست به گریبان است. لذا وقت آن رسیده است که در شورای بعدی ارتباط بین شورا و دانشگاه خصوصا در حوزه آی تی به جد مورد توجه منتخبین ششم باشد تا ضمن بهره بردن مؤثرتر از تکنولوژیهای ارتباطی روز رویای شهر ابری محقق و میسر شود.
دکتر نازیلا آصفی
دیدگاهتان را بنویسید